Tại Việt Nam, trong các ngành giao
thông, ngành hàng không ra đời sau (1990-1994) với xuất phát điểm còn thấp so với
các ngành giao thông khác, nhưng các chỉ tiêu sản xuất kinh doanh tăng trưởng đều.
Từ 1995 đến nay, vận tải hàng không Việt Nam đã có sự phát triển hết sức nhanh
chóng: phương tiện vận tải được đổi mới, năng lực vận tải được nâng cao, năng lực
cạnh tranh quốc tế được củng cố và từng bước phát triển vững chắc; vận tải hàng
không chiếm ưu thế trong vận tải hành khách quốc tế và là phương thức vận tải nội
địa quan trọng và hội nhập với các nước trong khu vực và trên thế giới. Vừa
qua, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 44/2018/NĐ-CP ngày 13/3/2018 quy định
việc quản lý, sử dụng và khai thác tài sản kết cấu hạ tầng hàng không theo cơ
chế thị trường.
Việc quy định việc quản lý, sử dụng
và khai thác tài sản kết cấu hạ tầng hàng không phải đảm bảo các nguyên tắc
sau: (1) Mọi tài sản kết cấu hạ tầng hàng không đều được Nhà nước giao cho đối
tượng quản lý theo quy định của pháp luật; (2) Quản lý nhà nước về tài sản kết
cấu hạ tầng hàng không được thực hiện thống nhất, phân cấp rõ thẩm quyền, trách
nhiệm của từng cơ quan nhà nước và trách nhiệm phối hợp giữa các cơ quan nhà nước;
tách bạch giữa chức năng quản lý nhà nước của cơ quan nhà nước với hoạt động
kinh doanh của doanh nghiệp; (3) Việc quản lý, sử dụng và khai thác tài sản kết
cấu hạ tầng hàng không thực hiện theo cơ chế thị trường; bảo toàn và đa dạng
hóa nguồn vốn; phát triển tài sản kết cấu hạ tầng hàng không; (4) Tài sản kết cấu
hạ tầng hàng không được thống kê, kế toán đầy đủ về hiện vật và giá trị, những
tài sản có nguy cơ chịu rủi ro cao do thiên tai, hỏa hoạn và nguyên nhân bất khả
kháng khác được quản lý rủi ro về tài chính thông qua công cụ bảo hiểm hoặc công
cụ khác theo quy định của pháp luật; (5) Việc quản lý, sử dụng và khai thác tài
sản kết cấu hạ tầng hàng không phải bảo đảm công khai, minh bạch; được giám
sát, thanh tra, kiểm tra, kiểm toán; mọi hành vi vi phạm pháp luật về quản lý,
sử dụng tài sản phải được xử lý kịp thời, nghiêm minh theo quy định của pháp luật;
(6) Tài sản kết cấu hạ tầng hàng không liên quan đến quốc phòng, an ninh quốc
gia quy định tại Nghị định này được xác định theo quy định của pháp luật về bảo
vệ công trình quan trọng liên quan đến quốc phòng, an ninh quốc gia.
Nghị định cũng quy định về giá cho
thuê, chuyển nhượng có thời hạn quyền khai thác tài sản kết cấu hạ tầng hàng
không. Theo đó, giá cho thuê có thời hạn quyền khai thác tài sản kết cấu hạ tầng
hàng không bao gồm giá thu cố định và giá thu biến đổi. Cơ quan, người có thẩm
quyền phê duyệt Đề án cho thuê được lựa chọn giá khởi điểm để đấu giá cho thuê
quyền khai thác tài sản kết cấu hạ tầng hàng không là giá thu cố định hoặc giá
thu biến đổi theo nguyên tắc ưu tiên giá thu cố định khi có đầy đủ các yếu tố để
xác định giá thu cố định.
Doanh nghiệp thuê quyền khai thác tài
sản kết cấu hạ tầng hàng không được thu tiền theo giá dịch vụ có liên quan; quyết
định biện pháp khai thác tài sản bảo đảm phù hợp với quy định của pháp luật; định
kỳ hoặc đột xuất thông báo về tình trạng của tài sản, đảm bảo hoạt động vận tải
hàng không an toàn, thông suất theo quy định của Hợp đồng đã ký kết…
Nghị định này có hiệu lực thi hành từ ngày 13/3/2018;
bãi bỏ các quy định tại Chương VI (bán, thế chấp, cho thuê, góp vốn bằng tải sản
gắn liền với đất tại cảng hàng không, sân bay, trừ sân bay chuyên dùng) của Nghị
định số 102/2015/NĐ-CP ngày 20/10/2015 của Chính phủ về quản lý, khai thác cảng
hàng không, sân bay./. Văn phòng
Ban