Hệ thống hạ tầng đường sắt Việt Nam
được xây dựng và đưa vào khai thác đến nay đã hơn 100 năm, với tổng chiều dài
hơn 3.000km với 287 ga, 1.818 cầu lớn nhỏ, 39 hầm, 5.735 điểm giao cắt giữa đường
bộ với đường sắt và các công trình phụ trợ. Quỹ đất thuộc tài sản kết cấu hạ tầng
(TSKCHT) đường sắt chiếm trên 6.000ha. Tuy nhiên, năng lực và hiệu quả khai
thác TSKCHT đường sắt còn ở mức thấp do cơ chế khai thác mang tính bình quân,
chưa tương xứng với quy mô khối TSKCHT được nhà nước giao. Vừa qua, ngày
14/3/2018, Chính phủ ban hành Nghị định số 46/2018/NĐ-CP quy định việc quản lý,
sử dụng và khai thác tài sản kết cấu hạ tầng đường sắt quốc gia.
Nghị định quy định việc quản lý, sử dụng
và kinh doanh tài sản kết cấu hạ tầng đường sắt được xây dựng với mục tiêu nhằm
tách bạch rõ giữa quản lý nhà nước của cơ quan nhà nước với quản lý kinh doanh
của doanh nghiệp đã được quy định tại Luật Đường sắt năm 2005 chưa phù hợp với
các quy định của pháp luật về doanh nghiệp và pháp luật đất đai.
Theo Nghị định, mọi tài sản kết cấu hạ
tầng đường sắt quốc gia đều được Nhà nước giao cho đối tượng quản lý, sử dụng
theo quy định của pháp luật, công khai, minh bạch; tách bạch giữa chức năng quản
lý nhà nước của cơ quan nhà nước với hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Nhà
nước khuyến khích xã hội hóa nhằm huy động nguồn lực xã hội để duy trì, phát
triển, khai thác tài sản kết cấu hạ tầng đường sắt quốc gia...
Thủ tướng Chính phủ quyết định (1) giao
quản lý tài sản kết cấu hạ tầng đường sắt quốc gia cho doanh nghiệp kinh doanh
kết cấu hạ tầng đường sắt theo hình thức đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp
theo quy định của pháp luật về quản lý, sử dụng vốn nhà nước đầu tư vào sản xuất,
kinh doanh tại doanh nghiệp trên cơ sở đề nghị của Bộ trưởng Bộ Giao thông vận
tải và ý kiến của các cơ quan có liên quan; (2) giao tài sản kết cấu hạ tầng đường
sắt quốc gia cho cơ quan được giao quản lý tài sản; doanh nghiệp kinh doanh kết
cấu hạ tầng đường sắt do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ được giao quản lý
tài sản kết cấu hạ tầng đường sắt quốc gia theo quy định (là cơ quan giúp Bộ
trưởng Bộ Giao thông vận tải thực hiện chức năng quản lý nhà nước chuyên ngành
về đường sắt) quản lý trên cơ sở đề nghị của Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải và
ý kiến của các cơ quan có liên quan đối với tài sản có liên quan đến quốc
phòng, an ninh quốc gia và tài sản hình thành từ dự án do Thủ tướng Chính phủ
quyết định đầu tư theo quy định; (3) giao tài sản kết cấu hạ tầng đường sắt quốc
gia cho doanh nghiệp kinh doanh kết cấu hạ tầng đường sắt do Nhà nước nắm giữ
100% vốn điều lệ không tính thành phần vốn nhà nước tại doanh nghiệp.
Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải quyết
định giao tài sản kết cấu hạ tầng đường sắt quốc gia không thuộc phạm vi quy định
trên cho cơ quan được giao quản lý tài sản, doanh nghiệp kinh doanh kết cấu hạ
tầng đường sắt do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ được giao quản lý tài sản kết
cấu hạ tầng đường sắt quốc gia theo quy định.
Nghị định này có hiệu lực thi hành từ
ngày 14/3/2018./. Văn
phòng Ban