Luật Tố cáo 2018 được Quốc hội thông qua ngày 12/6/2018, thay thế cho Luật
Tố cáo năm 2011. Luật có 9 Chương và 67 Điều. So với Luật Tố cáo năm 2011, Luật
Tố cáo năm 2018 được cho là có nhiều điểm mới, đáng chú ý, đó là:
1. Cá nhân có quyền tố cáo cán bộ, công chức đã nghỉ việc
Luật Tố cáo 2018 bổ sung đối tượng bị
tố cáo là người không còn là cán bộ, công chức, viên chức nhưng đã thực hiện
hành vi vi phạm pháp luật trong thời gian là cán bộ, công chức, viên chức và những
đối tượng không còn được giao thực hiện công vụ nhưng có hành vi vi phạm trong
thời gian được giao thực hiện công vụ.
2. Người tố cáo được quyền rút đơn tố cáo
Theo đó, người tố cáo có quyền rút
toàn bộ nội dung tố cáo hoặc một phần nội dung tố cáo trước khi người giải quyết
tố cáo ra kết luận nội dung tố cáo. Việc rút tố cáo phải được thực hiện bằng
văn bản.
3. Rút gọn trình tự giải quyết tố cáo
Trình tự thủ tục giải quyết tố cáo được
rút gọn bằng việc bãi bỏ quy định “Công khai kết luận nội dung tố cáo, quyết định
xử lý hành vi vi phạm bị tố cáo”. Do đó, trình tự giải quyết tố cáo sẽ được thực
hiện theo các bước như sau: (1) Thụ lý tố cáo; (2) Xác minh nội dung tố cáo;
(3) Kết luận nội dung tố cáo; (4) Xử lý kết luận nội dung tố cáo của người giải
quyết tố cáo.
4. Giảm thời hạn giải quyết tố cáo còn 30 ngày
Giảm thời hạn giải quyết tố cáo từ 60
ngày xuống 30 ngày, đối với vụ việc phức tạp chỉ được gia hạn thêm 1 lần nhưng
không quá 30 ngày; đối với vụ việc đặc biệt phức tạp thì có thể gia hạn giải
quyết tố cáo hai lần, mỗi lần không quá 30 ngày.
5. Phải có báo cáo kết quả xác minh nội dung tố cáo
Kết thúc việc xác minh nội dung tố
cáo, người được giao xác minh phải có văn bản báo cáo người giải quyết tố cáo về
kết quả xác minh nội dung tố cáo và kiến nghị biện pháp xử lý.
6. Gửi tố cáo đến Thủ tướng phải thông qua Tổng thanh tra Chính phủ
Khoản 2 Điều 32 Luật Tố cáo 2018 quy
định Tổng Thanh tra Chính phủ phải có trách nhiệm về việc Tiếp nhận, phân loại,
đề xuất việc giải quyết tố cáo thuộc thẩm quyền của Thủ tướng Chính phủ.
7. Ấn định thời gian gửi kết luận nội dung tố cáo
Theo Khoản 3 Điều 35 Luật tố cáo, chậm
nhất là 05 ngày làm việc kể từ ngày ban hành kết luận nội dung tố cáo, người giải
quyết tố cáo gửi kết luận nội dung tố cáo đến người bị tố cáo, cơ quan, tổ chức
quản lý người bị tố cáo và cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan.
8. Công khai kết luận nội dung tố cáo, quyết định xử lý hành vi vi phạm bị
tố cáo trên cổng thông tin điện tử
Trong thời hạn 7 ngày làm việc kể từ ngày ra kết
luận nội dung tố cáo, quyết định xử lý hành vi vi phạm bị tố cáo, người giải
quyết tố cáo có trách nhiệm thực hiện việc công khai kết luận nội dung tố cáo,
người có thẩm quyền xử lý kỷ luật, xử phạt vi phạm hành chính có trách nhiệm
công khai quyết định xử lý hành vi vi phạm bị tố cáo.
Luật bổ sung thêm hình thức “đăng tải
trên cổng thông tin điện tử hoặc mạng thông tin nội bộ của người đã giải quyết
tố cáo, cơ quan, tổ chức, cá nhân đã ra quyết định xử lý hành vi vi phạm bị tố
cáo”. Việc công khai kết luận nội dung tố cáo, quyết định xử lý hành vi vi phạm
bị tố cáo phải bảo đảm không làm tiết lộ thông tin về người tố cáo và những nội
dung thuộc bí mật Nhà nước.
9. Không áp dụng biện pháp bảo vệ tại
nơi cư trú đối với người tố cáo
Theo quy định tại Mục 3 Chương VI Luật
Tố cáo 2018 thì người tố cáo có thể được áp dụng các biện pháp bảo vệ sau đây: (1)
Biện pháp bảo vệ bí mật thông tin; (2) Biện pháp bảo vệ vị trí công tác, việc
làm; (3) Biện pháp bảo vệ tính mạng, sức khoẻ, tài sản, danh dự, nhân phẩm.
Luật Tố cáo 2018 có hiệu lực từ ngày
01/01/2019.
Văn phòng Ban