​Bình Phước - Đồng Nai là 02 tỉnh giáp ranh, có nhiều điểm tương đồng. Từ những tiềm năng, lợi thế, thời cơ và vận hội mới trong bối cảnh hội nhập hiện nay, việc hợp nhất tỉnh Bình Phước với tỉnh Đồng Nai sẽ tạo thế và lực mới trong việc xây dựng và phát triển kinh tế - xã hội; thay đổi cơ cấu sản xuất, cơ cấu ngành nghề; tổ chức không gian kiến trúc xây dựng; thu hút nguồn lực đầu tư.

Sau khi hợp nhất, việc quy hoạch và đầu tư hạ tầng có thể được thực hiện bài bản, đồng bộ hơn. Các dự án giao thông quan trọng như đường cao tốc, sân bay sẽ được triển khai nhanh chóng, giúp kết nối vùng mạnh mẽ hơn, tạo thuận lợi cho dòng chảy hàng hóa, thúc đẩy thương mại và xuất khẩu.

Đồng Nai có thêm điều kiện để di dời các KCN, cụm công nghiệp ra xa khu vực đô thị để tập trung phát triển thương mại, dịch vụ. Ngược lại, Bình Phước có thêm cơ hội thu hút đầu tư, phát triển công nghiệp với lợi thế đất đai rộng lớn; hạ tầng công nghiệp được đầu tư đồng bộ, hiện đại; giao thông thuận lợi. Đây sẽ là điều kiện tốt để thu hút vốn đầu tư, mở rộng dư địa phát triển ra các ngành, lĩnh vực có tính cạnh tranh cao.

Bên cạnh thời cơ, cơ hội mới, mở ra không gian phát triển rộng lớn cũng có nhiều thách thức đặt ra. Do đó, ngoài sự chuẩn bị những điều kiện cần thiết tương ứng, và cần quan tâm nhiều hơn chính sách phát triển công nghiệp, đánh giá toàn diện việc thu hút, khai thác nguồn lực đầu tư phát triển các khu công nghiệp vừa qua, chú ý lựa chọn những lĩnh vực tỉnh sau sáp nhập có tiềm năng, lợi thế và nhà đầu tư quan tâm để đầu tư phát triển.

Qua phân tích thuận lợi, khó khăn, các điểm mạnh - yếu trong phát triển công nghiệp của 02 địa phương, Ban Quản lý các KCN Đồng Nai đề xuất giải pháp thu hút đầu tư vào các KCN, KKT trên địa bàn tỉnh (sau sáp nhập) như sau:

- Sớm xây dựng quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội, làm nền tảng cho tất cả hoạt động điều hành, quản lý. Quy hoạch phải tích hợp thế mạnh và khắc phục những bất cập hiện nay của cả 2 tỉnh. Trong đó, cần xác định các ngành kinh tế mũi nhọn có tiềm năng tạo giá trị gia tăng cao; quy hoạch hạ tầng giao thông, năng lượng, viễn thông, đô thị và nông thôn theo hướng hiện đại, kết nối và bền vững. Đặc biệt, cần tính toán đồng bộ hệ sinh thái công nghiệp - logistics - đô thị để phát huy lợi thế của Sân bay quốc tế Long Thành, trục phát triển kinh tế theo quốc lộ 13, hai tuyến cao tốc TP. Hồ Chí Minh - Thủ Dầu Một - Chơn Thành và Chơn Thành (tỉnh Bình Phước) - Gia Nghĩa (tỉnh Đắk Nông). Trước mắt, tập trung tuyến kết nối Bình Phước - Đồng Nai qua cầu Mã Đà. Đây là tuyến đường quan trọng trong giao thông nội tỉnh và kết nối khu vực, là tuyến đường ngắn nhất, có lợi nhất cho việc đi lại của người dân.

- Tiếp tục thực hiện chủ trương mà chính quyền tỉnh Đồng Nai đã kiên trì thực hiện trong nhiều năm qua là thu hút đầu tư FDI có chọn lọc, ưu tiên lựa chọn các dự án công nghệ cao, công nghệ hiện đại, công nghiệp hỗ trợ với mục tiêu hướng đến phát triển bền vững, góp phần tăng trưởng ổn định, nâng cao thu nhập cho người dân trên địa bàn và tăng thu ngân sách.

- Nhất quán với phương châm “Chính quyền đồng hành cùng doanh nghiệp", thông qua sự ổn định chính trị xã hội, bảo vệ tốt môi trường sống, không ngừng cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh, giải quyết tốt các dịch vụ phục vụ doanh nghiệp và công nhân, tạo lập một môi trường kinh doanh minh bạch, lành mạnh, tăng cường cải tiến thủ tục hành chính và các hoạt động hỗ trợ doanh nghiệp, thường xuyên gặp gỡ doanh nghiệp, lắng nghe phản ánh những khó khăn vướng mắc và chỉ đạo giải quyết kịp thời cho doanh nghiệp để các doanh nghiệp an tâm đầu tư phát triển.

Trong quá trình thực hiện chức năng nhiệm vụ, các cơ quan chức năng thường xuyên rà soát, tổng hợp, báo cáo, tham mưu UBND tỉnh các giải pháp khuyến khích đầu tư theo hướng chuyển đổi sang phát triển các ngành công nghiệp công nghệ cao, có mối liên hệ chặt chẽ về công nghệ và sử dụng nguyên liệu, kết cấu hạ tầng như:

- Tập trung cơ cấu lại ngành công nghiệp theo chiều sâu trên cơ sở đổi mới công nghệ, mô hình tổ chức sản xuất, chuyển đổi số, phát triển kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn nhằm tạo đột phá về năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh, gồm:

+ Ưu tiên phát triển một số ngành công nghiệp mũi nhọn, công nghệ mới, công nghệ cao với các cấu phần chính gồm (i) Các KCN chuyên ngành/KCN công nghệ cao; (ii) Dịch vụ hỗ trợ công nghiệp đa dạng; (iii) Trung tâm nghiên cứu và phát triển (R&D), công viên khoa học công nghệ (science park); (iv) Trung tâm đào tạo, giáo dục nghề nghiệp; (v) Trung tâm đổi mới sáng tạo, vườn ươm khởi nghiệp, phát triển theo hướng kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn và đạt mục tiêu phát thải trung tính net-zero.

+ Chú trọng phát triển 3 nhóm sản phẩm mũi nhọn, gồm: (1) công nghiệp hàng không, bán dẫn; (2) thiết bị tự động hóa và (3) thiết bị công nghệ thông tin. Trong đó, các nhóm sản phẩm mũi nhọn sẽ được tạo lập và hỗ trợ bởi hệ sinh thái công nghiệp hiện đại.

+ Tại các KCN có thế mạnh về kết cấu hạ tầng trên địa bàn tỉnh Đồng Nai hiện hữu như thành phố Biên Hòa và các huyện Nhơn Trạch, Long Thành và Trảng Bom: Thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu công nghiệp theo địa bàn, định hướng phát triển nhóm ngành công nghiệp cơ khí, hóa chất, điện tử, công nghiệp công nghệ cao và công nghệ hỗ trợ phục vụ các ngành công nghiệp mũi nhọn của tỉnh.

+ Tại các KCN trên địa bàn tỉnh Bình Phước hiện hữu: Ưu tiên phát triển các ngành công nghiệp gắn với vùng nguyên liệu ngành nông nghiệp như công nghiệp chế biến thực phẩm, công nghiệp sử dụng nhiều lao động, công nghiệp cơ khí phục vụ nông nghiệp và các ngành nghề truyền thống, ngành nghề tiểu thủ công nghiệp, ngành có nhu cầu sử dụng nhiều lao động, nhu cầu xả thải nhiều.

- Kêu gọi các Nhà đầu tư thứ cấp vào đầu tư, hoạt động theo định hướng phát triển công nghiệp của tỉnh Đồng Nai mới trong những năm tới:

+ Ưu tiên thu hút đầu tư những dự án sản xuất công nghiệp sử dụng công nghệ cao thuộc danh mục công nghệ cao được ưu tiên phát triển, phát triển công nghiệp hỗ trợ, sản xuất vật liệu mới, các dự án tiết kiệm năng lượng, các dự án sản xuất sạch, thân thiện với môi trường.

+ Tập trung phát triển công nghiệp chế biến, chế tạo; lựa chọn ưu tiên phát triển một số ngành công nghiệp công nghệ cao; phát triển chuỗi ngành công nghiệp sạch, công nghệ cao đi đôi với bảo vệ môi trường; ổn định, không tiếp tục phát triển công nghiệp dệt may, da giày.

+ Phát triển các ngành cơ khí, chế tạo theo hướng lưỡng dụng; tăng cường tiềm lực, tận dụng và phát triển liên kết công nghiệp quốc phòng, an ninh và công nghiệp dân sinh. Tập trung phát triển công nghiệp hỗ trợ và hình thành cụm ngành công nghiệp trong một số ngành công nghiệp ưu tiên.

- Với các KCN mới thành lập, tập trung kêu gọi đầu tư theo hướng chuyên ngành để tạo ra chuỗi các dự án có khả năng liên kết trong sản xuất và tiêu thụ sản phẩm. Với các KCN đang hoạt động, xúc tiến kêu gọi đầu tư chiều sâu để nâng giá trị gia tăng các sản phẩm, cải thiện điều kiện làm việc và bảo vệ môi trường.

Thực tế khi triển khai công tác thu hút đầu tư, tỉnh ưu tiên lựa chọn Nhà đầu tư đã có uy tín, thương hiệu, kinh nghiệm triển khai thực hiện dự án tương tự với dự án dự kiến đầu tư, đang hoạt động có hiệu quả tại Việt Nam và nước ngoài (nếu có), dự án đầu tư có tính liên kết vùng, ngành, lĩnh vực, thúc đẩy tăng cường liên kết doanh nghiệp, chuỗi giá trị.

Đồng thời, khuyến khích tái cấu trúc, tái đầu tư, chuyển đổi mô hình hoạt động theo hướng đổi mới công nghệ, đầu tư máy móc, thiết bị mới, đào tạo nâng cao tay nghề cho người lao động, áp dụng các giải pháp giảm phát thải khí nhà kính thông qua hoạt động cộng sinh công nghiệp, tiết kiệm nguyên vật liệu, sử dụng các nguồn năng lượng tái tạo; thực hiện nghiêm các quy định pháp luật về bảo vệ môi trường, xử lý những dự án không đảm bảo điều kiện sản xuất kinh doanh; tạo thuận lợi cho những dự án công nghệ lạc hậu có nguyện vọng di dời hoặc chấm dứt hoạt động; khuyến khích doanh nghiệp di dời từ các KCN cần giải tỏa, chuyển đổi công năng từ Đồng Nai sang Bình Phước; tận dụng chính sách ưu đãi thuế doanh nghiệp được hưởng khi đầu tư tại các KCN, KTT trên địa bàn Bình Phước để kêu gọi thu hút đầu tư.

- Tăng cường chỉ đạo, đôn đốc các sở ngành, UBND các địa phương đẩy nhanh tiến độ bồi thường, giải phóng mặt bằng để bàn giao đất cho chủ đầu tư các KCN triển khai xây dựng hạ tầng và tạo quỹ đất công nghiệp để cho thuê, mở rộng các KCN đã được phê duyệt, khẩn trương hoàn thành hồ sơ trình Chính phủ phê duyệt để thành lập các KCN mới.