Thách thức đó trước tiên đến từ áp lực lạm
phát cho dù chỉ số giá tiêu
dùng (CPI) tháng 4 chỉ tăng
0,31% so với tháng 3/2019 và CPI bình quân 4 tháng là 2,71%, thấp nhất trong
vòng 3 năm trở lại đây. Những con số này cho thấy, ở thời điểm hiện tại, lạm
phát vẫn đang được kiểm soát tốt, song nhìn trong cả năm, đây vẫn là một biến
số rất khó lường.
Khó
lường vì trong khi giá điện tăng đã được lượng hóa, thì giá xăng dầu tăng bao
nhiêu, như thế nào lại đang là ẩn số. Hiện giá dầu trên thị trường thế giới
tăng cao, nhiều dự báo cho rằng, có thể ngay trong những ngày đầu tháng 5 này,
giá xăng dầu trong nước sẽ tiếp tục được điều chỉnh tăng. Trên thị trường thế
giới, cũng đã có những dự báo nhắc đến con số 100 USD/thùng dầu. Nếu vậy, không
những kinh tế nói chung bị ảnh hưởng, mà giá cả thị trường, tình hình lạm phát
cũng sẽ chịu tác động tiêu cực.
Trong
bối cảnh đó, giá dịch vụ y tế, giáo dục, lương cơ sở vẫn đang trong lộ trình
điều chỉnh, chỉ chờ thời điểm quyết định. Dường như, “thời điểm” đó đã bắt đầu
được xác định, khi Hà Nội vừa điều chỉnh giá gần 2.000 dịch vụ y tế. Động thái
này chắc chắn sẽ ảnh hưởng tới diễn biến chỉ số CPI tháng 5 và tác động tới mục
tiêu kiểm soát lạm phát dưới 4% của Việt Nam trong năm nay.
Không
chỉ là lạm phát, các áp lực, thách thức với nền kinh tế còn đến từ dấu hiệu sản
xuất, xuất nhập khẩu. Qua 4 tháng, chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) của toàn
ngành chỉ tăng 9,2% so với cùng kỳ 2018. Con số này tuy vẫn cao hơn mức tăng
7,4% và 6,6% cùng kỳ năm 2016 và năm 2017, song lại thấp hơn mức tăng 10,7% cùng
kỳ năm 2018. Điều này chắc chắn tác động đến tăng trưởng GDP, ít nhất là trong
quý II này.
Trong
khi đó, xuất khẩu của tháng 4/2019 đã giảm tới 12,6% so với tháng 3/2019; tính
chung 4 tháng, mức tăng chỉ là 5,8%. Nhập siêu cũng bắt đầu quay trở lại, khiến
cán cân thương mại của cả nước trong 4 tháng chỉ còn 711 triệu USD, trong khi
cùng kỳ năm ngoái, con số này là 3,7 tỷ USD.
Đáng
chú ý, mặt hàng xuất khẩu có kim ngạch lớn nhất của Việt Nam trong những năm
gần đây, là điện thoại và linh kiện đã chững lại, thậm chí trong 4 tháng qua
giảm 0,2% so với cùng kỳ, dù vẫn đạt 16 tỷ USD. Trong đó, một điều không thể
không nhắc tới, là giá trị sản xuất linh kiện điện thoại đã giảm tới 24,6%
trong 4 tháng đầu năm nay. Điều đó không chỉ khiến giá trị sản xuất công nghiệp
của Bắc Ninh giảm tới 11,9% so với cùng kỳ, mà cũng ảnh hưởng không nhỏ tới sản
xuất công nghiệp và xuất khẩu của Việt Nam trong năm nay.
Nhắc
đến con số trên, để thấy rằng, đúng như nhận định đã được đưa ra ngay từ đầu
năm, các động lực tăng trưởng đến từ việc gia tăng sản lượng của các nhà sản
xuất lớn như Samsung, Formosa sẽ không còn được như những năm trước. Đây là
thách thức vô cùng lớn của nền kinh tế.
Vượt
qua những thách thức này như thế nào là chuyện đáng quan tâm. Trông vào đâu để
tạo động lực tăng trưởng cho nền kinh tế cũng là việc không thể không bàn tới.
Một
cách thẳng thắn, cũng phải thấy rằng, kinh tế Việt Nam vẫn đang trong xu thế
tích cực, khi sản xuất công nghiệp đang tăng trưởng khá cao, khi kinh tế vĩ mô
ổn định, khi thu hútđầu tư nước ngoài tích cực… Thậm chí, ngay ở
thời điểm này, rất nhiều dự báo lạc quan cho rằng, với nỗ lực cải cách, tái cơ cấu nền kinh tế, với nhiều biện pháp thúc
đẩy khu vực tư nhân mà Diễn đàn Kinh tế tư nhân khai mạc ngày hôm qua (2/5) là
ví dụ điển hình, thì nền kinh tế Việt Nam có đủ các nhân tố để đảm bảo mục tiêu
tăng trưởng năm 2019.
Tuy
vậy, khi các dấu hiệu khó khăn, thách thức ngày càng lộ rõ, thì ngay lập tức,
cần có giải pháp điều hành cho phù hợp để làm sao thực hiện được các mục tiêu
kế hoạch của năm bứt phá 2019, từ đó tạo nền tảng cho phát triển kinh tế - xã
hội Việt Nam những năm tiếp theo.
Nguồn:
baodautu.vn